Pan Doktor Jan Paczesny realizuje projekt pt. „Modyfikacja stabilności wirionów-stabilizacja i dezaktywacja wirusów” reprezentujący Instytut Chemii Fizycznej PAN.
Bakteriofagi (fagi) to wirusy, których gospodarzem są bakterie. Fagi są wykorzystywane do biokontroli, w terapiach fagowych (przeciw lekoopornym bakteriom), elementy bioczujników lub nośniki informacji genetycznej w terapiach genowych. W takich zastosowaniach korzystne jest zwiększenie stabilności fagów. Jednocześnie jednak fagi są jednym z najtrudniejszych do zwalczenia źródeł zakażeń instalacji biotechnologicznych, które do produkcji substancji aktywnych, np. insuliny, wykorzystują bakterie. Wszystkie czynniki, które mogą powodować zatrzymanie produkcji mogą powodować wielomilionowe straty. Dlatego kluczowe jest również zwalczanie bakteriofagów.
Celem projektu jest opracowanie rozwiązań, które wpływają na stabilność fagów. Ponadto niektóre bakteriofagi są uważane za doskonały model wirusów atakujących ludzi. Dlatego uzyskane wyniki mogą mieć wpływ na ochronę przed patogenami, oraz być wykorzystywane do stabilizowania szczepionek.
W czy tkwi innowacyjność tego projektu?
– Największa innowacyjność wynika z połączenia chemii, biologii oraz fizyki w celu wpłynięcia na stabilność wirusów. Dotychczas wykorzystywane leki działają na komórkę gospodarza zazwyczaj blokując możliwość rozwoju potomnych wirusów. My podchodzimy do problemu inaczej. Sądzimy, że nie musi nastąpić infekcja, by można było działać. Szukamy takich czynników dzięki którym będzie można pozbyć się samych wirusów, a nie blokować ich namnażanie – wyjaśnia Doktor.
Jakie są główne cele projektu ?
– Główny cel to opracowanie metody stabilizacji i dezaktywacji wirusów. Mamy kilka wytypowanych sposobów, które w tej chwili testujemy. Te najbardziej obiecujące będziemy dalej rozwijać – podkreśla Jan Paczesny.
Jaki jest Pana zdaniem największy sukces przedsięwzięcia ? – Wciąż jesteśmy na wczesnym etapie realizacji projektu. Zauważyliśmy, że wiriony są wrażliwe na niektóre rodzaje opakowań plastikowych, w których są przechowywane. Wydaje się, że niewłaściwy sposób przechowywania preparatów fagowych wpływał na ich skuteczność w dotychczasowych badaniach. Opracowaliśmy również metodę przewidywania czy opakowanie, które chcemy wykorzystać w naszej pracy będzie miało negatywny wpływ na bakteriofagi. Innym przykładem są nanocząstki, które mają właściwości wirusosstatyczne. Takie nanocząstki mają potencjalne zastosowanie w bioreaktorach. Jesteśmy na etapie dopinania tych najważniejszych odkryć i cały czas pracujemy nad nowymi sposobami na wpływanie, modulację, wpływanie na stabilność wirionów. – stwierdza Doktor Jan Paczesny.